Menü
Ülkemizde özellikle sismik değerlendirme ihtiyacı mevcut betonarme yapılar üzerinde yoğunlaşmaktadır. Mevcut betonarme bir yapının değerlendirilmesi için aşağıdaki uygulamalar belli bir metodolojiye göre yapılmalıdır.
Yapı Projeleri ve Rölöve
Eski yapıların bir çoğunun projesinin olmaması ve varsa bile mevcut durumdan farklı olması halinde yapı için rölöve çalışması yapılır. Rölöve ile yapının taşıyıcı sisteminin tüm boyutları ve yapıya tatbik edilmesi gereken yükler belirlenir. Yapıdaki mevcut çatlaklar da rölöve çalışmasına eklenir.
Yapı Bilgileri
Yapının bir çok özelliğinin yer aldığı Kontrol Listesi hazırlanır. Bu listede yapının yaşından merdiven sistemlerine kadar bir çok konuda soruların cevapları verilir. Bu cevaplar doğrultusunda yapıda beklenen performans seviyesi saptanabilir. Yapıdan beklenen performans seviyeleri 3 grupta toplanır :
Zemin Etüdü
Yapının bulunduğu yerin zemin parametrelerinin tayinidir.
Onarım ve Güçlendirme Nedir?
En genel tanımı ile onarım, hasar görmüş yapı ve elemanlarının eski haline getirilmesidir. Güçlendirme ise, hasar görmüş veya görmemiş yapı ve elemanlarının yük taşıma kapasitesi, rijitlik, süneklik ve stabilite gibi özelliklerinin bir veya birkaçının geliştirilerek mevcut durumlarının iyileştirilmesi olarak tarif edilebilir.
Yapı Testleri
3 Boyutlu Yapısal Analiz
Sonuç ve Öneri Raporunun Hazırlanması
Yapısal Değerlendirme
Artan Servis Yüklerine Göre Değerlendirme
Yapıların, tasarlandığı hareketli yüklerden fazla yüklenmesi durumunda taşıyıcı sistem davranışının ve eleman boyutlarının tekrar gözden geçirilmesi gerekir.
Sismik Değerlendirme
Bir inşaat mühendisinin mevcut bir yapının performansını belirlemede izlemesi gereken yol FEMA’da oldukça basit bir şekilde ortaya konulmuştur.
FEMA standardı, yürütülen çalışmaların sonunda mühendisin yapı hakkında kesin bir karar verebilmesine tam anlamıyla katkıda bulunmaktadır.
EPO onarım ve güçlendirme sistemlerinde kullanılan ürünlerini onaylamadığı sürece önermez, uygun olmayan projeleri kabul etmeme hakkını korur. Özellikle güçlendirme projelerinde uluslararası standartların ulaştığı güncel teknik verilerden hareket eder ve proje desteği sunar.
Yapı güçlendirme projelerinin hazırlanması için bir güçlendirme stratejisinin belirlenmesi gerekir. Bu strateji içerisinde gerçekleştirilecek faaliyetler ve kullanılacak ürünler gelişmiş dünya standartlarına (TDY, TS EN 1504, ACI, FEMA, BS, EUROCODE) uygun olarak belirlenmelidir.
Sistem Güçlendirilmesi
Taşıyıcı sistemin değiştirilmesi ile davranış katsayısının artırılması mümkündür. Bu durumda deprem kuvvetlerini karşılayacak bir çözümleme elde edilebilir. Aynı şekilde betonarme çerçeveli bir yapının çelik çaprazlarla desteklenmesi de yapının davranış katsayısını artıracaktır.
Taşıyıcı sistem elemanlarında belirlenen kesit yetersizliklerinin giderilmesi için elemanda kesit kapasite artırımına gidilebilir. Betonarme yapılarda kiriş ve kolonlarda kesit büyütülmesi veya mantolama ile kesit değişimi uygulaması yapılabilir. Eski beton ile yeni betonun birbirine uyum sağlaması bu uygulama için en önemli faktördür. Şayet bu uyum sağlanmaz ise eski kesit taşıma gücünün hesaplarda dikkate alınmaması tercih edilmelidir.
Güçlendirme işlerinde, her türlü beton uygulamalarına geçilmeden önce beton yüzey hazırlama işlerinin dikkatli yapılmasına özen gösterilmelidir.
Ankraj deliklerine ekilecek olan demir filizleri epoksi karışım (EPODUR 1042 BZ, EPOBOND FD) bulunan kaba daldırılarak döndürülmelidir. Epoksiye bulanmış olan demir filizleri, epoksi ile dolu olan deliklere yatay ve baş üstü uygulamalarında çakılarak, düşey uygulamalarda yavaş yavaş ve döndürülerek yerleştirilmelidir.
Güçlendirmede ankraj uygulanırken, açılan deliklerin projeye uygunluğuna, temizlenmesine ve içlerinde su kalmamasına dikkat edilmelidir.
Epoksi ankrajların yapılabilmesi için ortam ve uygulama yapılacak betonarme elemanların sıcaklığı en az +5°C, en fazla +30°C olmalıdır.
Betonarmede yapısal çatlakların, oyukların, kırıkların onarılmasında ve yapıştırılmasında düşük viskoziteli epoksi enjeksiyon reçineleri (EPOINJECT) kullanılır.
EPO CFRP Ürünlerinin Avantajları
Beton elemanlar için FRP Güçlendirme Sistemleri, geleneksel yöntemlere (çelik plaka yapıştırılması, kesit artırılması, dıştan art germe uygulanması) alternatif olarak yaygınlaşmaktadır.
FRP sistemlerinin hafif olmaları, kolay uygulanabilmeleri, korozyona uğramamaları ve çok yüksek çekme kapasitesi sebebiyle geleneksel yöntemlere, özellikle de çeliğe karşı mükemmel bir alternatiftir.
NASA tarafından 1960’lı yıllardan beri kullanılan CFRP teknolojisi, inşaat alanında, ülkemizde de tercih edilmektedir.
